Onlangs las ik een artikel over hoe onze samenleving zwaar gefocused is op “buitengewoon moeten zijn” en de schoonheid van “quiet dignity”. En eerlijk? Ik herkende daarin wel wat van mezelf. Dat subtiele, knagende gevoel dat wat ik doe of wie ik ben gewoon niet ‘genoeg’ is in deze maatschappij waarin alles continu meer, beter, sneller moet.
Ik wil daar niet meer aan mee doen. Want wat als blijkt dat er juist schoonheid en betekenis schuilt in het gewone, het alledaagse, het ‘gemiddelde’ leven? Wat als we onszelf mogen toestaan om gewoon… te zijn?
De lat wordt hoger en hoger
We zitten samen gevangen in een neerwaartse spiraal waar geen einde aan lijkt te komen. Kinderen moeten niet alleen goede cijfers halen, maar ook uitblinken in sport, kunst, sociale vaardigheden en leiderschap. Op sociale media vergelijken we ons leven met de gelikte hoogtepunten van anderen (terwijl we dondersgoed weten dat het gemodereerd en ‘fake’ is). En in ons gewone leven voelen we de druk om perfecte partners, ouders, vrienden, collega’s te zijn – iedere dag opnieuw.
De lat ligt niet alleen hoog, hij blijft maar omhoog kruipen! Geen wonder dat zoveel mensen, waaronder ikzelf, soms worstelen met het gevoel altijd maar tekort te schieten.
Afgelopen tijd heb ik dit voor mezelf proberen om te denken: wat als ‘gemiddeld’ zijn geen mislukking is, maar juist een bewuste keuze voor vrijheid? Een soort rebels “nee” tegen al die onmogelijke verwachtingen van onszelf?
De kracht van gewoon gemiddeld zijn
Ik heb inmiddels ontdekt dat er iets enorm krachtigs zit in het omarmen van een ‘gewoon’ leven – een baan die de rekeningen betaalt (maar niet perse de wereld gaat redden), mensen om me heen die ik graag mag (en niet alleen tolereer omwille van de netwerkmogelijkheden), en een huis waar wordt gelachen en geleefd en waar ook een berg vuile vaat op het aanrecht staat (en soms blijft die vaat gewoon tot morgen staan, so what?).
Er zit waardigheid in elke dag opnieuw opstaan en je best doen, zelfs als niemand je op de schouder klopt. Het is betekenisvol om een betrouwbare vriend te zijn, een buurvrouw die even een pakketje aanneemt, of die collega die altijd blij en optimisch blijft als het chaotisch wordt. Deze rollen zullen nooit viral gaan of een heleboel likes opleveren, maar ze vormen wel de basis van ons samenleven. Er is meer dan de beste influencer zijn, de meeste leads genereren met flauwe marketingtrucs of voor je 40ste al “FIRE” zijn.
Denk aan de mensen die onze maatschappij écht draaiende houden: de leraar die dat ene kind ziet worstelen en extra aandacht geeft, de buschauffeur die wacht op die rennende moeder met kinderwagen, de verpleegkundige die jouw hand vasthoudt als je bang bent. Ze worden misschien nooit bekend, maar hun impact is enorm. Groots in al hun eenvoud.
‘Uitzonderlijk’ zijn heeft een prijs
Ik heb aan den lijve ondervonden wat het kost om voortdurend aan de verwachting van ‘uitzonderlijk zijn’ te voldoen. Het leverde me een burn-out op, periodes van intense twijfel, depressie, en soms zelfs eenzaamheid omdat ik dacht dat ik het allemaal in m’n eentje moest kunnen. Perfectionisme heeft me jarenlang verlamd. En door mezelf te vergelijken met anderen ontnam ik mezelf de vreugde om mijn eigen, kleine overwinningen te vieren, om trots te zijn op het gewone alledaagse.
De belachelijk simpele waarheid is dat we niet allemaal bovengemiddeld kunnen presteren – statistisch gezien is dat onmogelijk. Toch blijft onze maatschappij, via influencers op sociale media en zelfbenoemde ‘experts’ op LinkedIn en Youtube, ons die droom van maakbaarheid verkopen. En wij blijven die droom najagen, met als gevolg dat we ons daarna nog ontoereikender, nog minder geslaagd voelen.
Door succes zo te verheerlijken creëren we een schaarste: er kan er maar één de beste zijn, dus de rest heeft automatisch verloren. Tenminste, als je het leven beschouwt als een scorebord. Daar geloof ik niet in. Als we eerlijk durven kijken naar wat ons echt gelukkig maakt, dan heeft dat voor de gemiddelde persoon veel meer te maken met een verzameling van kleine geluksmomentjes en diepgaande connecties met anderen. Waarom is het dan zo lastig om dat ‘gewoon’ te omarmen?
Wat is een ‘goed leven’?
In een cultuur die geobsedeerd is door zichtbaarheid kost het best wat moed en kwetsbaarheid om een goed leven te herdefiniëren. Het betekent “nee” zeggen tegen de ratrace waar je in zit. Het betekent kiezen voor stabiliteit boven spektakel, diepgang boven snelheid, en echtheid boven groots en meeslepend.
Een goed leven wordt niet gedefinieerd door jouw aantal likes of volgers. Het wordt opgebouwd uit gesprekken aan de keukentafel, uit goede gewoontes en routine, uit avonden in je joggingbroek met een matige film op de bank hangen, uit wandelingen waarbij je naar de wolken kijkt in plaats van naar je mobiel, uit kleine daden van vriendelijkheid, en ja, ook uit het vermogen om gewoon even niks te doen zonder je schuldig te voelen.
Trots op een doorsnee leven
Het meest trots ben ik op de belofte aan mezelf dat ik niet meer ‘uitzonderlijk’ hoef te zijn volgens de maatstaven van de buitenwereld. In plaats daarvan moedig ik mezelf, en nu ook jou, aan om je eigen definitie van een goed leven te vinden, los van wat sociale media of LinkedIn suggereert.
Geniet van de kleine dingen: die eerste kop koffie, de zon op je gezicht, de lach van een dierbare, het aaien van een huisdier. Erken dat je een mens bent met al je bijzondere imperfecties. Ga soms gewoon zitten niksen zonder je schuldig te voelen en staar ombelemmerd uit het raam. Kies voor wat je rust geeft, niet wat indruk maakt op anderen. Want ik geloof echt: je hoeft niet uit te blinken om een betekenisvol leven te leiden. Je hoeft alleen maar aanwezig te zijn in het leven dat je hebt.
Zoals je weet ben ik een groot voorstander van practice what you preach. Dus de volgende keer dat ik me zorgen maak dat ik ‘maar gemiddeld’ ben (dat gaat sowieso gebeuren), probeer ik het weer om te denken: gemiddeld zijn betekent niet dat ik genoegen neem met middelmatigheid. Het betekent dat ik het leven mag accepteren dat ik heb, in plaats van het voortdurend te vergelijken met een social media-waardige droom. Het betekent begrijpen dat ik geen mislukking ben omdat ik niet buitengewoon ben – ik ben een mens, met vallen en opstaan. En dat is op zichzelf al goed genoeg, vind je ook niet?
